Historia Mazur

Mazury to region etnograficzny w północnej Polsce obejmujący Pojezierze Mazurskie. Region byłych Prus Książęcych zasiedlony w XIV-XVII wieku przez ludność chłopską z Mazowsza i ziemi  chełmińskiej. Przez pruską administrację określany był jako „polskie starostwa” (die polnischen Ãmter). Nazwa „Mazury” pojawiła się dopiero w XIX wieku gdy władze pruskie starały się w sposób nakazowy wydzielić Mazurów pruskich jako oddzielną narodowość.

Germanizacja Mazur w XIX wieku polegała, m.in. na zamianie polskich, miejscowych nazw, na niemieckie. Germanizacja wywołała ruch społeczny w obronie języka polskiego zainicjowany przez Marcina Gustawa Hermana Gizewiusza pochodzącego ze starej polskiej rodziny Giżyckich i Krzysztofa Celestyna Mrongowiusza. Na ich cześć nadano nowe nazwy miastom: Łuczany na Giżycko (1946) i Ządźbork na Mrągowo (1947).

W latach 1926-1934 w Prusach Wschodnich zmieniono 273 nazwy miejscowości. Przykładowo w 1933 roku Sutzken (obecnie Suczki) przemianowano na Hitlershöhe. Najwięcej zmian wprowadzono w 1938 r., kiedy w akcji kierowanej przez gauleitera Ericha Kocha, komisja z uniwersytetu królewieckiego (Albertyna) zamieniła kilka tysięcy nazw miejscowości, rzek, jezior, lasów. Nazewnictwo z 1938 roku, zostało zalecone do stosowania po 1945 roku przez wschodniopruskie ziomkostwo.

Po dojściu Hitlera do władzy (1933) hitlerowcy kontynuowali politykę wynaradawiania  Mazurów. W późniejszym okresie stosowali również terror fizyczny i wysiedlanie jako metodę walki z polskością. W latach drugiej wojny światowej wielu działaczy mazurskich zgładzono lub osadzono w więzieniach i obozach koncentracyjnych. Mazury wyzwolone zostały w styczniu, lutym 1945 roku przez wojska radzieckie.